Dünya genelinde kız çocukları arasında erken ergenlik vakalarında artış gözlemlenirken, bu durumun arkasında zehirli kimyasallara maruz kalma olabileceği ortaya çıktı. Araştırmacılar, hormonları bozucu bazı kimyasalların, kız çocuklarında ergenliği erken başlatabileceğini öne sürüyor.
ERKEN ERGENLİK VE SAĞLIK RİSKLERİ
Kız çocuklarında erken ergenlik, psikososyal sorunlardan obezite, diyabet, kalp hastalıkları ve meme kanseri gibi fiziksel hastalıklara kadar birçok riskle ilişkilendiriliyor. Son zamanlarda artan bu vakaların arkasında hormonları bozucu kimyasalların (EDC) olabileceği düşünülüyor.
Endocrinology dergisinde yayımlanan bir çalışma, bu kimyasalların etkilerini araştırarak kız çocuklarında erken ergenliği tetikleyebilecek iki maddeyi ortaya koydu. Çalışmanın başyazarı Dr. Natalie Shaw, "10.000 çevresel bileşiği inceleyerek, insan beyin hücreleri üzerinde çeşitli takip çalışmaları gerçekleştirdik ve kızlarda erken ergenliğe katkıda bulunabilecek maddeleri belirledik" açıklamasında bulundu.
TOKSİK KİMYASALLARIN GENÇ KIZLAR ÜZERİNDEKİ ETKİSİ
Araştırmada öne çıkan maddelerden biri olan "musk ambrette", bazı deterjanlar, parfümler ve kişisel bakım ürünlerinde kullanılan bir koku maddesi. Bu kimyasalın, kan-beyin bariyerini aşarak beyin üzerinde hasara yol açabileceği yönünde fareler üzerinde yapılan bazı çalışmalar bulunuyor. Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), bu maddeyi "genel olarak güvenli kabul edilenler" listesinden çıkarmış durumda ve Kanada ile Avrupa’da kullanımına sınırlama getirildi.
Ancak "musk ambrette" hâlâ bazı ürünlerde bulunabiliyor ve çocukların bu maddeye günlük yaşamlarında maruz kalma olasılığı endişe yaratıyor. Dr. Shaw, "Ebeveynler, çocukları için yalnızca federal düzenlemelere tabi olan kişisel bakım ürünlerini kullanmalılar" uyarısında bulundu.
ERGENLİK SÜRECİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER
Araştırmada ayrıca kolinerjik agonist adı verilen ilaçlar da ergenliği erken başlatan EDC'ler arasında gösterildi ancak bu ilaçlara çocukların daha az maruz kaldığı belirtiliyor. Bilim insanları, 10.000 bileşik içeren bir kimyasal kütüphaneyi tarayarak, bu maddelerin hormonlarla nasıl etkileşime geçtiğini test ettiler.
Ergenlik, gonadotropin salgılatıcı hormonun (GnRH) salgılanmasıyla başlar. Bu hormonun salınımı, folikül uyarıcı hormon ve luteinleştirici hormon gibi diğer üreme hormonlarını harekete geçirir ve bu süreç, yumurtalıkların östrojen salgılamasına neden olur. Ancak GnRH'nin neden belli bir anda salgılandığı hâlâ tam olarak anlaşılabilmiş değil.
Araştırmacılar, çevresel faktörlerin GnRH salgısını tetikleyen "kisspeptin" adlı bir başka bileşiğin bu süreçte rol oynadığını öne sürüyor. Çalışmaya göre, musk ambrette ve kolinerjik agonist gibi maddeler, GnRH ve kisspeptin reseptörlerine müdahale ederek ergenliği erken başlatabilir.
