İşsizlik Sigortası Fonu’nun kurulduğu Mart 2002 tarihinden 31 Mart 2024 tarihine kadar 19 milyon 496 bin 914 kişi işsizlik ödeneği için başvuru yaptı. Bunlardan 10 milyon 618 bin 255 kişi ödenek almaya hak kazandı.
SORULARINIZ İÇİN: akivanc@haberturk.com
İşsizlik ödeneği alabilmek için işçinin kendi istek ve kusuru dışında işsiz kalması, işten çıktığı tarihten önceki son 120 gün sigortalı olarak çalışıyor olması ve son üç yıl içinde en az 600 gün priminin bulunması gerekiyor.
Son 120 gün ve son 3 yılda 600 gün koşulunu yerine getirmek tek başına yetmiyor. Ödenek alabilmek için işten çıkış bildiriminin işsizlik ödeneğine hak kazanacak bir koddan bildirilmesi gerekiyor. İşten çıkış bildirimini işveren yapıyor. İşçinin işsizlik ödeneği almasını sağlayan işten çıkış kodları aynı zamanda işçiye kıdem tazminatı alma hakkı veriyor. İşveren kıdem tazminatı ödememek için işten çıkış kodunu kendi çıkarına uygun olacak şekilde bildirdiğinden işsiz kalanların işsizlik ödeneği alması hakkı da ortadan kalkıyor. Ancak iş akdinin haksız sebeple feshedildiği iddiasıyla açtıkları davayı kazanırlarsa ödenek alabiliyorlar. Bu da yıllar süren yargılama sürecinin sonunda mümkün oluyor.
REKLAMTürkiye İş Kurumu’nun (İŞKUR) yıllık istatistikleri, işsizlik ödeneği başvurusu yapanlardan ödenek almaya hak kazananların oranının giderek azaldığını gösteriyor. Fonun kurulduğu tarihten bu yana başvuruda bulunan her 100 kişiden 54’ü ödenek almaya hak kazandı.
Pandemi öncesinde 2018 ve 2019 yıllarında bu oran sırasıyla yüzde 51,49 ve yüzde 51,82 olarak gerçekleşti. 2020 ve 2021 yıllarında pandemi dolayısıyla işten çıkarmalar ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırılık halleri dışında yasaklandı. Bunun da etkisiyle işsizlik ödeneği alanların başvuru yapanlara oranı 2020’de yüzde 33,73’e düştü, 2021’de ise yüzde 41,97 oldu. Pandemi sonrası 2022 yılında ise bu oran yüzde 47,57 olarak gerçekleşti.
2023 yılına gelindiğinde ise 1 milyon 614 bin 184 başvuruya karşılık 734 bin 846 kişi işsizlik ödeneğine hak kazandı. İşsizlik ödeneği alanların başvuru yapanlara oranı yüzde 45,52’ye geriledi.
| Yıllara göre işsizlik ödeneği başvuruları ve hak edenler | |||
| Başvuru | Hak eden | Hak edenlerin oranı %) | |
| 2023 | 1.614.184 | 734.846 | 45,52 |
| 2022 | 1.707.850 | 812.506 | 47,57 |
| 2021 | 1.471.673 | 617.684 | 41,97 |
| 2020 | 1.510.856 | 509.538 | 33,73 |
| 2019 | 1.955.041 | 1.013.056 | 51,82 |
| 2018 | 1.635.111 | 841.847 | 51,49 |
| TOPLAM | 9.894.715 | 4.529.477 | 45,78 |
EN ÇOK 30-34 YAŞ GRUBUNDAKİLER İŞSİZLİK ÖDENEĞİ ALDI
2023 yılında işsizlik ödeneğine hak kazanan 734 bin 846 kişi arasında en çok işsizlik ödeneği alanlar 148.134 kişiyle 30-34 yaş grubundakiler oldu. Onları 142.305 kişiyle 25-29 yaş grubu, 139.635 kişiyle 35-39 yaş grubu, 125.442 kişiyle de 40-44 yaş grubu izledi.
REKLAMFarklı cepheden bakıldığında ise söz konusu yaş grubundakiler aynı zamanda en fazla işsiz kalan grupları oluşturuyorlar.
| Yaş gruplarına göre işsizlik ödeneği alanlar | ||
| 15-24 | Erkek | 32.249 |
| Kadın | 22.647 | |
| Toplam | 54.896 | |
| 25-29 | Erkek | 79.901 |
| Kadın | 62.404 | |
| Toplam | 142.305 | |
| 30-34 | Erkek | 91.156 |
| Kadın | 56.978 | |
| Toplam | 148.134 | |
| 35-39 | Erkek | 89.522 |
| Kadın | 50.113 | |
| Toplam | 139.635 | |
| 40-44 | Erkek | 78.183 |
| Kadın | 47.259 | |
| Toplam | 125.442 | |
| 45-49 | Erkek | 37.126 |
| Kadın | 32.460 | |
| Toplam | 69.586 | |
| 50-54 | Erkek | 17.185 |
| Kadın | 18.480 | |
| Toplam | 35.665 | |
| 55-59 | Erkek | 7.371 |
| Kadın | 7.937 | |
| Toplam | 15.308 | |
| 60-64 | Erkek | 1.489 |
| Kadın | 1.617 | |
| Toplam | 3.106 | |
| 65+ | Erkek | 370 |
| Kadın | 399 | |
| Toplam | 769 | |
| TOPLAM | Erkek | 434.552 |
| Kadın | 300.294 | |
| Toplam | 734.846 |
EN FAZLA ÖDENEK ALANLAR İSTANBUL’DA
2023 yılında sayısal olarak en fazla işsizlik ödeneği 202.365 kişiyle İstanbul’da verildi. Bu ili 46.681 kişiyle Ankara, 46.145 kişiyle İzmir, 41.787 kişiyle Bursa, 32.794 kişiyle Antalya izledi.
İstanbul’da 386.513 başvuruya karşılık ödenek alanların oranı yüzde 52 oldu. Depremden en fazla etkilenen illerden Kahramanmaraş’ta 30.701 başvuruya karşılık sadece 10.781 kişinin ödenek alması dikkat çekti. Kahramanmaraş’ta ödenek için başvuran her 100 kişiden sadece 35’i ödeneğe hak kazandı.
Hatay’da 33.270 başvuruya karşılık 11.967 kişi (yüzde 36), Adıyaman’da 12.594 başvuruya karşılık 3.621 kişi (yüzde 29) ödenek alabildi.
İLKOKUL MEZUNLARI İLK SIRADA
Geçen yıl eğitim durumlarına göre işsizlik ödeneği alanlar arasında ilk sırayı 282.653 kişiyle ilköğretim mezunları aldı. Onları 231.008 kişiyle lise ve dengi okul, 112.656 kişiyle lisans mezunları izledi.
| Öğrenim durumuna göre işsizlik ödeneği alanlar | ||
| Okur Yazar Olmayan | Erkek | 3.390 |
| Kadın | 3.476 | |
| Toplam | 6.866 | |
| Okur Yazar | Erkek | 9.005 |
| Kadın | 7.417 | |
| Toplam | 16.422 | |
| İlköğretim | Erkek | 183.297 |
| Kadın | 99.356 | |
| Toplam | 282.653 | |
| Ortaöğretim (Lise ve Dengi) | Erkek | 147.556 |
| Kadın | 83.452 | |
| Toplam | 231.008 | |
| Ön Lisans | Erkek | 33.978 |
| Kadın | 43.329 | |
| Toplam | 77.307 | |
| Lisans | Erkek | 53.554 |
| Kadın | 59.102 | |
| Toplam | 112.656 | |
| Yüksek Lisans | Erkek | 3.629 |
| Kadın | 4.043 | |
| Toplam | 7.672 | |
| Doktora | Erkek | 143 |
| Kadın | 119 | |
| Toplam | 262 | |
| TOPLAM | Erkek | 434.552 |
| Kadın | 300.294 | |
| Toplam | 734.846 |
