CHP’li Ağbaba:
“Zirai don nedeniyle meclise araştırma komisyonu kurulması teklifini getireceğiz”
CHP Malatya Milletvekili Veli Ağbaba, yaşanan zirai don felaketinin Malatya başta olmak üzere birçok ili etkilediğini ifade ederek, “Araştırma komisyonu teklifini meclise getireceğiz. Hızlıca araştırma komisyonu kurulmalı, bölge gezilmeli ve çözüm önerileri sunulmalıdır. Bu komisyonun kurulması ve meclisin bu işin içerisinde olması önemli. Bu nedenle araştırma komisyonu kurulması teklifimizi meclise getireceğiz” dedi.
CHP’li Ağbaba, Malatya Ticaret Borsası’nı ziyaret ederek, Malatya’da geçen gün meydana gelen zirai don ve kayısının son durumuyla ilgili değerlendirmede bulundu.
Malatya Ticaret Borsası Başkanı Ramazan Özcan, birkaç gün önce Türkiye’nin tarım ürünlerinin ciddi anlamda zarar gördüğü bir doğal afet yaşadığını ifade ederek, “Bu tabloda en çok zarar gören ilerden birisi de Malatya. Malatya son zamanlarda birçok doğal afet yaşadı ama tarımda en büyük doğal afetle karşı karşıyayız. 2014’te de böyle bir hadiseyle karşı karşıya kaldık ama şu ana arpa ve buğday hariç elimizi atabileceğimiz bir tarım ürünü kalmadı” dedi.
Malatya’nın 2020 depremi sonrasında 6 Şubat 2023 depremini yaşadığını anımsatan Özcan, yaşanan zirai don nedeniyle şimdi de tarım ürününde ekonomik bir deprem yaşadığını ifade etti.
Özcan, kentin tabanına yayılan bir ekonomik gelirden mahrum kalacağına dikkat çekerek, şunları söyledi:
“Sadece üreticinin zarar gördüğü bir fotoğrafın dışına çıktı. Şehrin genel anlamda ekonomik gelirinin 500 milyon doların üzerinde olduğu, bölgesel anlamda bütün illerin etkilendiği, istihdam açısından önemli bir görev yağan kayısı, ciddi anlamda bir zararla karşı karşıya. Hem üreticinin hem Malatya’daki esnafımızın hem de ihracatçımızın uğradığı sıkıntıların en aza indirgenebilmesi için bir çalışma bekliyoruz.”
Üreticinin ve ihracatçının uğradı zararın en aza indirgenebilmesi için bir çalışma beklediklerini dile getiren Özcan, “Üreticinin 12 aydır bakımını yaptığı bir ağaç var, bir 12 ay daha bakımını yapacak. Bu süreçte ekonomik anlamda giderlerinin karşılanması gerekiyor. En azından bu önemli çünkü ağaç, normal rutinin dışında da bir zarar gördü. Bunun için ekstra bir bakım ihtiyacı doğacak. Mutlaka hızlı bir şekilde en azından gübre ve mazot giderlerini karşılayabilecek nakdi bir yardım gerçekleşebilir mi bunu talep edeceğiz. Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatifine olan borçların faizsiz ertelenmesi gerekiyor. Daha önce yaşanan krizlerde öteleme oluyordu ama faiz mağduriyeti yaşanmasın. Deprem döneminde KOSGEB’in uyguladığı gibi en azından bir yıl faizsiz iki yıl ödemeli uzun vadede önemli faizsiz kredi imkanı sunulabilir. Sulamada yaşanan sıkıntılarda, enerji maliyetlerinde ciddi destek sağlanabilir. TARSİM sigorta poliçesinin amacı Türkiye’deki tarım ürünlerini bu tür afetlerden korumak fakat hem poliçe yaptırmıyoruz hem de TARSİM’in mevcut yönetmeliği Türkiye’nin yaşadığı iklim değişikliğine uygun hale getirilmesini talep ediyoruz. İkincisi TARSİM sigortasının DASK gibi mecburi hale dönüştürülmesi içinde bir çalışma yapılmalıdır. TARSİM bu mevcut yönetmeliğiyle, personel yapısıyla, sahadaki inceleme metotlarıyla üreticinin zararını tanzim edebilecek bir eylem planına dönüşmüyor. Üretici bu konuda ciddi anlamda feryat ediyor. Bu anlamda da özellikle bölgesel kıymetli ürünler yetiştiren illerin milletvekilleriyle beraber Tarım ve Orman Bakanlığıyla, TARSİM’de detaylı bir çalışma yapılmasını rica ediyoruz bu bunun için bir fırsata dönüşebilir” diye konuştu.
CHP Malatya Milletvekili Veli Ağbaba ise Türkiye’nin ve Malatya’nın tarihin bilinen en büyük felaketiyle karşı karşıya olduğunu söyledi.
Milletvekili Ağbaba, deprem bölgesi olan Malatya’nın diğer bölgelere göre iki kat daha fazla mağduriyet yaşadığını ifade ederek, “Hala toparlanamamış bir şehir, hala depremin yaraları sarılamamış; üreticimiz ve esnafımız büyük bir zarar gördü. Kimi evini kimi iş yerini kimi kayısısını kimi hayvanını kaybetti. Dolayısıyla bu zirai don, Malatya’yı daha derinden etkileyecek” diye konuştu.
Sahada çiftçilerle bir araya geldiklerini sorun ve istekleri dinlediklerini dile getiren Ağbaba, şöyle konuştu:
“Eskiden “Yemeye bile yok” derlerdi, şu anda yemek için bile kayısı kalmamış. Sadece kayısı değil kiraz, elma, armut, badem, ceviz yanmış. Bunun yanında gelecek yılda ürünün olmaması gibi bir kaygı var. Önümüzde iki yıllık bir zor zaman bizi bekliyor. TARSİM var ama sigorta oranı kimi rakamlara göre yüzde 15 ki daha düşük olduğu tahmin ediliyor. TARSİM’in önemli bir kesimi kapsamadığını görüyoruz. Büyük zararlar var. Geçmişte yapılan masraflar var. Bunlar hep borçla yapılıyor. Bu masraflar ödenemeyeceği gibi kayısıya yapılan masraf yandı ama elinizi çekemiyorsunuz bakım devam ediyor. Daha fazla masraf etmek gerekecek. Malatya daha büyük bir kayıpla karşı karşıya. Yapılacak yardımını sadece TARSİM’i kapsamaması lazım. Tüm çiftçilere nakdi destek sağlanmalıdır. Çiftçinin Tarım Kredi Kooperatifine ve bankalara borçları varsa bu borçlar en az iki yıl faizsiz ertelenmelidir. Devletin hızlı bir şekilde ilaç ve gübre desteğini sağlayacak yolu bulmalıdır. Depremde yıkılan bir şehir, bu şehrin ayakta kalabilmesi için hep birlikte hareket etmeliyiz. Malatyalılar “İkinci bir depremi yaşıyoruz, ölümüz yok ama evimiz yıkıldı” diyorlar. Malatya adeta taziye evi gibi. Dolayısıyla burada herkesin birlikte, istişare ederek hareket etmesi gerekiyor. Ben buradan söylüyorum; Malatya için bir araya gelemeyeceğimiz hiçbir kimse ya da hiçbir kurum yok. Herkesle bir araya gelmeye hazırız. Altı milletvekilinin birlikte hareket etmesi lazım. Siyasi düşünceyle hareket etmeden Malatya’nın zararının karşılanması, kentin yeniden ayağa kalkması için hep birlikte hareket etmeliyiz. Ben bu konuda hazırım. El öpmeye de kapı kırmaya da müzakere etmeye de hazırım. Yeter ki Malatya’nın sorunları çözülsün. Çok hızlı bir şekilde tedbirler alınmalıdır.”
Milletvekili Ağbaba, yaşanan zirai donla ilgili bir araştırma komisyonunun kurulması gerektiğine dikkat çekerek, “Bütün siyasi partileri kapsayan bir araştırma komisyonu olmalıdır. Araştırma komisyonu teklifini meclise getireceğiz. Hızlıca araştırma komisyonu kurulmalı, bölge gezilmeli ve çözüm önerileri sunulmalıdır. Bu komisyonun kurulması ve meclisin bu işin içerisinde olması önemli. Bu nedenle araştırma komisyonu kurulması teklifimizi meclise getireceğiz. Bu zararı duymayan kalmayacak. Yaşadığımız bu felaketi Türkiye duyacak. Konuyu mecliste de konuşacağım. Sadece Malatya’da 500 milyon dolar zarar var. Diğer illerde de var. Bunun hızlı bir şekilde tespit edilmesi gerekiyor” dedi.