Hizan'daki geleneksel üzüm pekmezi üretimi, hem lezzeti hem de sağlık faydalarıyla yoğun ilgi görüyor. Üretim süreci ve pekmezin sağlık üzerindeki olumlu etkileri, bölgeyi ve pekmezini ön plana çıkartıyor.
Bitlis’in Hizan ilçesinde bulunan Akşar köyü, yıllardır devam eden bir geleneğin merkezi konumunda. Köylüler, dağ yamaçlarından topladıkları beyaz ve siyah üzümleri, imece usulü işleyerek pekmez üretiyor. Toplanan üzümler, havuzlarda ezildikten sonra üzüm suyu elde ediliyor ve beyaz toprak ile karıştırılarak pekmeze dönüştürülüyor.
Yaklaşık 150-200 yıldır süregelen bu geleneksel yöntem, köylüler tarafından büyük bir özenle sürdürülüyor. "100 kilogram üzüm suyundan 30 kilogram pekmez elde ediyoruz," diyen köylüler, pekmezin 290 derecede, 4-5 saat kaynatılmasının ardından kullanıma hazır hale geldiğini belirtiyor. Köylüler, tüm bu süreçleri atalarından öğrendikleri yöntemlerle gerçekleştirdiklerini vurguluyor.
Sağlık İçin Pekmez
Doğal ve katkı maddesi içermeyen üzüm pekmezi, sağlık için de birçok fayda sunuyor. Özellikle bölge halkı tarafından karaciğer rahatsızlıkları ve kan değerlerini yükseltme amacıyla tercih ediliyor. Ayrıca, pekmez birçok hastalığa iyi geliyor ve şifa kaynağı olarak kullanılıyor.
Pekmezin Faydaları
Geçen yıl kilogramı 120 TL olan pekmezin bu yılki fiyatı 200-250 TL arasında olacak. Özer, pekmezin sadece Bitlis ve çevresiyle sınırlı kalmayıp Türkiye’nin dört bir yanına gönderildiğini belirtiyor.
Üzüm pekmezi sağlığa birçok yönden fayda sağlayabilir:
Depresyona karşı yardımcı olabilirKemik ve diş sağlığını desteklerTansiyonu düzenlerBağırsak sağlığına katkı sağlarKanser riskini azaltma potansiyeline sahiptirCilt sağlığını korurDemir eksikliğine iyi gelirAdet öncesi ve menopoz dönemi semptomlarını hafifletebilirRomatoid artrit belirtilerine fayda sağlayabilir.Geleneksel yöntemlerle üretilen ve sağlık için sayısız faydası olan Hizan’ın üzüm pekmezi, lezzet ve sağlık arayan herkesin denemesi gereken bir ürün olarak öne çıkıyor.