8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü dolayısıyla yurdun dört bir yanında eşitsizliğe, şiddete, yoksulluğa karşı bir araya gelen kadınlar taleplerini haykırdı. İstanbul Kadıköy’de Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu Kadın Meclisleri ve Genç Feministler Federasyonu, Süreyya Operası önünde toplandı.
İskele meydanındaki eylemde ise çok sayıda kadın derneği ve partilerin kadın örgütleri yer aldı. Buluşmada söz alan, Haziran 2013’te boşanmak istediği erkek tarafından öldürülen Muhterem Evcil’in ablası Çiğdem Kuzey, “Biz her yerdeyiz. Bu meydanı gördükçe, korktukça üstümüze geliyorlar. Susmayacağız. Sustu Muhterem, hayatını elinden aldılar. Bugün ben kardeşlerim için susmuyorum” dedi.
‘KABUL ETMİYORUZ’
Ortak basın açıklamasında, “Bir kez daha İstanbul’dan haykırıyoruz: Emeğimiz, eşitliğimiz, özgürlüğümüz ve savaşa karşı barış için birlikte mücadeleye. İktidar aile yılı adı altında sunulan cinsiyet eşitsizliğini pekiştiren uygulamalarla kadınların esas sorumluluğunu aile bakımı ve ev işleri olarak tanımlayan iş hayatını ise bu kapsamda esnek ve düşük ücretli çalışmadan ibaret gören anlayışı daha da güçlendirmeyi hedefliyor” dendi.
Açıklamada şu ifadelere yer verildi: “İstanbul Sözleşmesi’nin ardından 6284 hedefe konuyor. Cezasızlık politikalarıyla failler adeta öldürülendiriliyor. Bu politikalar sonucunda geride bıraktığımız 2024 yılında 394 kadın erkekler tarafından öldürüldü. İktidarın baskı ve korku aracı haline getirdiği yargı, kadınları katledenler için adeta can simidi oluyor. Kabul etmiyoruz. Umudu büyütecek olan da biz kadınlar olacağız. Aile yılı dedikleri yılı kadınların mücadele yılı yapmanın sözünü veriyoruz.”
İstanbul’da her yıl olduğu gibi bu yıl da Feminist Gece Yürüyüşü için Taksim’e çağrı yapılmıştı. Beyoğlu Kaymakamlığı, 8 Mart 2025’te Taksim ve çevresinde planlanan eylemleri yasaklamıştı. Saat 12.00’den itibaren Taksim Meydanı ve Gezi Parkı’nı İstiklal Caddesi, Tünel Meydanı ve Karaköy’de araç ve yaya girişlerine kısıtlama getirildi. İstanbul Valiliği kararıyla metronun Taksim ve Şişhane istasyonları ile Taksim-Kabataş Füniküler hattı ikinci bir duyuruya kadar kapatıldı.
Metrolar kapatılırken polisler ise caddelere barikatlar kurarak Taksim Meydanı’nı ve meydana çıkan sokakları kapattı. , Sıraselviler Caddesi’nde toplanan kadınlar Cihangir Caddesi’ne yürüdü, basın açıklaması yaptı.
Ankara’da 8 Mart nedeniyle ilk açıklamayı Birleşik Kamu-İş Konfederasyonu yaptı. Konfederasyonun sağlık sendikası olan Genel Sağlık-İş Genel Başkanı Derya Uğur, açıklamayı okudu.
‘MOBBİNG, TACİZ’
Ülkede işgücüne katılma oranının kadınlarda yüzde 35 ile dünya ortalamasının çok altında seyrettiğini belirten Uğur, “Kadınlar, yönetici pozisyonlarında yüzde 20, parlamentoda ise sadece yüzde 17 oranında temsil edilmektedir. Tüm eğitim düzeylerinde kadınların aleyhine gerçekleşen ücret farkı, eğitim seviyesi yükseldikçe daha da derinleşmektedir. Cinsiyetçi işbölümünün dayatmalarıyla ev içi sorumluluklarla yüklenen kadınlar, işgücü, yönetim ve sosyal yaşamda sınırlı yer bulabilmekte, erkeklere kıyasla daha düşük ücretlerle çalışmakta ve işyerlerinde mobbing ile tacize maruz kalmaktadır. Tüm bu eşitsizlikler, kadınları yoksulluk ve yoksunluğa itmektedir” dedi.
‘DEVLET KORUYAMIYOR’
2024 yılında 394 kadın cinayeti ve 258 şüpheli kadın ölümü gerçekleştiğine dikkat çeken Uğur, “Cezasızlık politikaları katilleri cesaretlendirmektedir. Devlet, kadınları koruyamamakta, faillerin cezasız kalmasına göz yummaktadır. Kadın emeğinin sömürülmediği, kadınların eşit ve özgür bireyler olarak toplumsal yaşamda hak ettiği yeri aldığı, şiddetin son bulduğu bir Türkiye mümkün” ifadelerini kullandı.
CEREN DAMAR'IN AİLESİ DE KATILDI
Ankara'da Genç FeministlerFederasyonu ve Kadın CinayetleriniDurduracağız Platformu da akşamsaatlerinde Kolej’de toplandı. CHP GenelBaşkan Yardımcısı Aylin Nazlıaka ile CHPTrabzon Milletvekili Sibel Suiçmez kadınlaradestek için yanlarına geldi. Kadınlarsloganlar eşliğinde Kızılay SakaryaCaddesi’ne yürüdü. Kadınlar arasında2019 yılında öğrencisi tarafındanöldürülen Çankaya Üniversitesiöğretim üyesi Ceren Damar’ınailesi de yer aldı.
'AİLE YILI SİZİN MÜCADELE BİZİM'
İzmir Kadın Platformu,“Aile yılı sizin mücadele bizimdir”sloganıyla Konak’ta toplanarakCumhuriyet Meydanı’na yürüdü. Aydın’daKuşadası Belediyesi’nin katkılarıyla KuşadasıKadınca Oluşumu tarafından yapılan etkinlikte, kadına yönelikşiddete ve İstanbul Sözleşmesi’nin önemine işaret edildi. İlk olarakAdagöl Mesire Alanı’nda, 6284 sayılı kanuna dikkat çekmek için “YaşamHak Koşusu” yapıldı.
Daha sonra Kısmet Otel Kavşağı’ndan başlayanyürüyüş İsmail Cem Dostluk ve Barış Meydanı’nda sona erdi. Alsancak’takigece yürüyüşünde ise Kıbrıs Şehitleri Caddesi’nde buluşan binlerce kadın,“Hükümet istifa”, “Katiller halka hesap verecek” sloganları attı. Yürüyüşöncesi tüm sokakları kapatan polis eylemcileri kontrollü bir şekilde alanaalırken LGBT flamalarını sokmadı. Türkan Saylan Kültür Merkezi önüne kadaryürüyen kadınlar burada basın açıklaması yaptı.
'KADINLARA DEĞİL KATİLLERE BARİKAT'
Ankara Kadın Platformu bileşenleri Kolej’de toplandı. Kadınlar hep birlikte, “İsyanımız var” dedi. “Katillerden hesabı kadınlar soracak” sloganları atıldı.
Kadınlar Güvenpark’a yürümek ve basın açıklaması yapmak isteyince güvenlik güçleri izin vermedi. Sonrasında grup sloganlar eşliğinde yürümeye başladı. Mithatpaşa Köprüsü’nün altında kadınların önüne barikatlar kondu.
Bunun üzerine kadınlar, “Kadınlara değil kattillere barikat” ve “Kadınlar ölürken polis neredeydi?” sloganları atarak oturma eylemi başlattı. Grup barikatı aşmak isteyince polis müdahale etti. İstanbul Kadıköy’de düzenlenen eylemde ise polisin müdahalesi sonucu Sosyalist Kadın Hareketi ve Özgür Üniversite Hareketi’nden dokuz kişinin gözaltına alındığı belirtildi.